کشف قدیمی ترین پرچم دنیا درفش شهداد در کویر لوت
به گزارش کلوب فارسی، پرچم درفش شهداد، به عنوان یکی از قدیمی ترین پرچم های دنیا، نمادی از تاریخ و فرهنگ ایران است که در ایران و حوالی کویر لوت در کرمان کشف شده است. این پرچم که به نام درفش شهداد هم شناخته می گردد، قدیمی ترین و تنها پرچم تاریخ بشر است و در طول تاریخ ایران به عنوان نمادی از هویت ملی و تمایز فرهنگی تا امروز به جای مانده است. درفش شهداد نه تنها به عنوان یک نماد بلکه به عنوان یک عنصر مهم در آثار هنری و تاریخی ایران شناخته می گردد و نقش مهمی در انتقال میراث فرهنگی و ملی به نسل های آینده ایفا نموده است. این پرچم، با طراحی خاص و نمادهای دینی و ملی، نمایانگر ارزش ها و تاریخ طولانی ایران باستان است و از اهمیت فراوانی برخوردار است.
در این مطلب از خبرنگاران قصد داریم به معرفی اولین پرچم ایران که در کویر لوت پر رمز و راز کشف شده است، بپردازیم.
قدمت درفش شهداد
پرچم درفش شهداد در کویر لوت و به وسیله گروه کاوشی که در سال 1348 برای جست و جو به اطراف کویر لوت رفته بودند کشف شده است. این پرچم بعضی نمادهای دینی و ملی را به خود اختصاص داده است و از فلزی مربعی شکل در ابعاد 23 در 23 سانتی متر تشکیل شده و بر فراز خود عقابی دارد که بر میله ای نصب شده است که شباهت زیادی به درفش کاویانی دارد و نقوشی که روی آن حکاکی شده نشان دهنده افسانه های ایران زمین است.
طبق گفته کارشناسان قدمت این پرچم برنزی به حدود 3000 سال قبل از میلاد می رسد و نقوشی مربوط به همان دوران روی درفش حکاکی شده است. نقوش روی درفش شامل نعمت، شکرگذاری، نخل و سپاس در وسط آن است که روی صندلی نشسته و افراد دیگر در پیرامون آن قرار دارند که نشان از سایر انسان ها و عناصر طبیعت و حیوانات وحشی و اهلی هستند. براساس اسناد و مدارک موجود می توان گفت که این پرچم در آراتا که شهری سومری بوده و همان شهداد امروزی و یکی از چند استان خودمختار در زمان امپراطوری عیلامی است کشف شده که نشان دهنده وجود تمدنی پیشرفته در این منطقه کویری است.
این تمدن مثل بسیاری از آثار و تمدن های باستانی ایران سر از زمین بیرون آورده، اما کمتر کسی درباره آن و داشته هایش سخن گفته و به دلیل بی توجهی به این تمدن همچنان رمز و راز بسیاری دارد که هنوز در زیر خاک مدفون است.
آراترای گم شده یا همان تمدن خبیص شهداد
یکی از حلقه های گم شده در بین تمدن های شرق آسیایی و بین النهرین تمدن خبیص است، که مانند بسیاری از محوطه های باستانی فلات ایران سر از زمین بیرون آورده با این تفاوت که کمتر درباره داشته های خودش صحبت نموده و همچنان رمز و رازهای آن در اعماق مدفون مانده است. شهداد در 70 کیلومتری شمال شرق شهر کرمان قرار گرفته است و کویری ترین بخش استان کرمان به شمار می رود.
دلیل نامشخص ماندن این تمدن کهن در این منطقه کویری بی توجهی باستان شناسان به وجود تمدنی در صحرای خشک لوت بوده است، جالب است بدانید که اولین هیات کاوش در سال های 46 به سرپرستی دکتر احمد مستوفی از موسسه جغرافیایی دانشگاه تهران برای آنالیز موقعیت جغرافیایی دشت لوت و اطراف آن وارد آنجا شدند و در حین اکتشافات خود چاله تکاب به تعدادی سفال برخورد کردند، این آثار نشان از وجود تمدنی پیشرفته در این ناحیه کویری بود. آراتای گمشده شهری سومری بوده است که رابطه ای با شهداد دارد و در واقع روی این دو ناحیه یکی بوده و دو روی یک سکه هستند.
هانسمن انگلیسی، سرزمین انشان را همان فارس می داند و شهر سوخته واقع در استان سیستان را شهر حماسی آراتا می دانست، اما اکتشافات بعدی در استان کرمان این موضوع را اثبات کرد که آراتا همان شهداد کرمان است. شهداد مرکز استان آراتا بوده است که یکی از چند ایالات خود مختار امپراتوری عیلام به شمار می رفته و دارای اجتماعی شکل یافته و منسجم بوده است. این شهر علاوه بر حاکم و حکومت، دارای طبقات اجتماعی و اصناف هم در آن موقع بوده است.
اجزای درفش شهداد
درفش شهداد به عنوان یک پرچم باستانی، از ترکیب متنوعی از اجزای نمادین و هنری تشکیل شده است. این پرچم شامل یک فلز مربعی با میله و لولا است که به دلیل قدمت بالا و کهنگی که دارد، زنگ زده و به رنگ مایل به سبز درآمده، اما با نگاه به آن می توان فهمید که در زمان استفاده از آن به عنوان پرچم بازتاب دهنده نور خورشید بوده است. در قسمت میانه پرچم، مهارت هنری فوق العاده ای به نمایش گذاشته شده و نقوش و الگوهایی هنری به شکل حیواناتی از جمله دو شیر و یک گاو کوهان دار و چند مار شبیه مارهای تمدن جیرفت دیده می شود. بعلاوه نقش یک درخت نخل به همره دو درخت دیگر و پنج آدم بزرگ و کوچک که همگی آن ها از بزرگان حکومت خبیص که زمانی در حاشیه شمال شرقی کرمان و در لبه کویر لوت حضور داشتند و به عنوان تمدن خبیص شناخته می شوند، به چشم می خورد.
طرح عقاب روی درفش شهداد
در تطبیق های متعدد از درفش شهداد، تصویر عقاب به عنوان یکی از عناصر مهم و شاخص آن حضور دارد. عقاب یا سیمرغ در اساطیر کهن ایرانی یکی از نشانه های مهم و ارزشمند به شمار می رفته و سمبلی از ایزد خورشید بوده است. به همین خاطر این درفش به عنوان نمادی از قدرت، شجاعت و افتخار شناخته می شود که نشان از عظمت تاریخی این پرچم دارد. این طرح با جزئیات زیبا و هنری بر روی پرچم ترسیم شده و نمایانگر حضور حکومتی کهن در کویر لوت و شهداد است. این طرح عقاب روی درفش شهداد، عنصری از تاریخ و هنر باستانی ایران را به تصویر می کشد و نمادی از افتخار و عظمت تمدن عیلامی به ما منتقل می نماید.
گورستان شهداد
گورستان شهداد یکی دیگر از اکتشافات کارشناسان و باستان شناسان بعد از پیداکردن قدیمی ترین پرچم دنیا در این منطقه است. در این گورستان که بیشتر محل دفن حکمرانان، بزرگان و کاهنان ساکنان شهداد است، افراد به همراه تعدادی اشیا مثل ظروف و لباس های خودشان و مجسمه های زن و مرد در گور دفن شده اند، زیرا پیشینیان بر این باور بودند که مردگان بعد از مرگ احتیاج به آب، غذا و مسکن دارند و همین باعث شده بود تا به همراه مرده اشیا و لوازمی هم در کنار آن ها دفن شود.
این گورستان واقع در استان کرمان و در نزدیکی شهرستان شهداد قرار گرفته است و به جهت گردش خورشید در این منطقه، گورستان های شهداد اغلب شرقی و غربی هستند. در این گورستان، تخته سنگ ها و آثار باستانی مربوط به دوره ساسانیان یافت می شود که به گذشته و تاریخ این نسل قدیمی اشاره دارد. این مکان باستانی نمادی از میراث فرهنگی و تاریخی ایران است و به عنوان یک مقصد مهم توریستی موردتوجه مسافران و پژوهشگران ایرانی و خارجی قرار گرفته است.
محل نگهداری درفش شهداد
پس از کشف این پرچم در شهداد کرمان به وسیله باستان شناسان در سال های گذشته، این پرچم به دلیل ارزش بالا و قدمت دیرینه ای که دارد به عنوان یکی از آثار مهم و تاریخی کشور شناخته شد. این پرچم بعد از آنالیز از شهداد به تهران آورده شده و در موزه ایران باستان در خیابان امام تهران نگهداری می شود.
حرف آخر
در این مطلب سعی کردیم به معرفی قدیمی ترین پرچم کشف شده در کویر لوت بپردازیم. پرچم درفش شهداد به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ باستانی ایران از گذشته تا به امروز، شناخته می شود که به عنوان یک علامت ملی و فرهنگی ارزشمند، به تمامی نسل های آینده یادآوری می نماید که تاریخ و تمدن ایرانیان به گذشته ای دیرینه با ریشه هایی عمیق بازمی شود. این پرچم، علاوه بر اهمیت تاریخی و فرهنگی خود، به عنوان یک نماد افتخار و هویت ملی شناخته شده که مربوط به تمدن خبیص در شهداد است.
منبع: الی گشت