اشتباه های مرمتی روی پل لنگرود ترمیم می گردد - کلوب فارسی

در حالی که تعدادی از افراد بومی و دوستداران میراث فرهنگی شهرستان لنگرود در گیلان از بازسازی پل خشتی لنگرود ناراضی هستند و آن را مخرب بنا می دانند، اما مسئولان میراث فرهنگی استان و متولیان بازسازی این بنای خشتی آن را قدمی صحیح در راستای بازسازی و رسیدگی به این بنای تاریخی می دانند.

کامران مهرزاد کارشناس ارشد بازسازی و مسئول اجرایی بازسازی پل خشتی لنگرود با بیان این که روند بازسازی پل خشتی در سه مرحله کلیِ پاکسازی، استحکام بخشی و بندکشی در دست انجام است، گفت:

در چندین مرحله پاکسازی اولیه، پاکسازی مکانیکی، پاکسازی خشک، زدودن گرد و غبار، زدودن گیاه، پاکسازی شیمیایی اولیه با استون، پاکسازی شیمیایی با پریمال و پاکسازی نهایی به همراه تثبیت به منظور پدیدار شدن رنگ قرمز و اصلی آجرها انجام شد و در همه مراحل کار نیروهای بازسازی تزیینات با دست و از طریق پنبه مواد را روی تک تک آجرها با دقت پاکسازی کردند تا آسیبی به آجرها نرسد.

وی استحکام بخشی را شامل کندن آجرهای فرسوده و جازنی آجرها دانست و اضافه نمود:

مواد بکار رفته در سطح وسیع جداره پل در مراحل مختلف استفاده شد، اما مهمترین عملیات بازسازیِ پلِ خشتی، بندکشی پل بود.

او اضافه نمود که ما هنگام بندکشی شاهد بازسازیِ اشتباه این بنا در دوره های گذشته و در سطح بسیار وسیع جداره پل بودیم، که کار بندکشی و زیبایی آن را دچار مشکل می کرد.

مهرزاد با بیان این که وظیفه بندکشی، حفاظت از آجرهاست، اضافه نمود که این اتفاق به این معنی است که آسیب به آجر در اثر عوامل جوی نخست به بندکشی و سپس به آجر وارد می گردد، از سوی دیگر بند کشی هر چند ده سال یکبار برای حفاظت آجر باید تکرار گردد. در جازنی آجرها از ملات ماسه آهک استفاده کردیم، چون به ملات خود پل که آهکی بود رسیدیم و با آن ملات همخوانی داشت. اما در بندکشی که در بازسازی برگشت پذیر است و با هدف حفاظت از آجر مورد استفاده است، امری پذیرفته شده است.

این کارشناس بازسازی استفاده از مصالح نو به منظور حفاظت و بندکشی را نیز دارای جنبه حفاظتی در بنا دانست و اضافه نمود:

در بسیاری از بناهای تاریخی کشور از این ترکیب پودر سیلیس، سیمان سفید و پودر سنگ استفاده شده و می گردد.

او با بیان این که بندکشی با ملات آهک زمانی استفاده می گردد که در حین آجرچینی با ملات ساروج باشد یعنی در زمان ساخت پل، تا بند و ملات بکاررفته با یکدیگر همخوانی داشته باشند، اعلام کرد:

ما در پل خشتی سیمان های روی آجر را با دقت فراوان با قلم و چکش کنار زدیم تا بتوانیم بند کشی انجام دهیم. کشیدن بند آهک روی سیمان کشیده شده روی پل کاری بی فایده است، بعلاوه استفاده از گچ سنتی نیمکوب مخصوص فضاهای داخلی یا منطقه ها کویری و خشک کم باران و در پل خشتی کاملا اشتباه و بی فایده است.

مهرزاد با اشاره به ابراز نگرانی بعضی دوستداران میراث فرهنگی همدان در این زمینه ادامه داد که باید زمانی نگرانی بود که همه جداره پل خشتی با لیسه سیمانی اندود شد و حتی در بعضی نقاط نیز آجر هم استفاده نشده است، بلکه با سیمان پُر ملات کشیده شده است. همه این سیمان و بازسازی اشتباه و ناهمگون بودن بندها در زیر لایه ایی از گرد و غبار و خاک و گیاه پنهان بود و ما به آن عادت نموده بودیم. اگر سیمان سیاه رنگ دیگری داشت مانند آبی، همه پل بعد از پاکسازی آبی دیده می شد.

این کارشناس ارشد بازسازی و تزیینات در انتها گفت:

پل خشتی لنگرود با وجود همه اشتباهات بازسازیی و آسیب هایی که دوره های قبل با ان مواجهه شد، در این دوره یک کار بازسازیی کاملا اصولی، با برترین روش در دستور کار دارد، که بزرگترین آسیبِ آن، بازسازیِ اشتباه بوده نه گذشت زمان یا فرسودگی.